Дар ин мусоҳиба Юрген Буркс – раҳбари гурӯҳи PEM Concult-и “Лоиҳаи пешбурди Startup” ва Ҷумъабой Шоҳмуродов – коршиноси миллии “Лоиҳаи пешбурди стартапҳо дар Тоҷикистон” дар бораи нуктаҳои асосии ин марҳила ва кӣ аз он мегузарад, ибрози назар карданд.
Ҷаноби Юрген, лутфан дар бораи барномаи роҳбаладӣ (coaching) ба мо маълумот диҳед?
- Мо 2 сол пеш фаолиятӣ худро дар тоҷикистон оғоз намудеммва дар ҳоли ҳозир зиёдтар аз 40 стартапҳоро дорем, ки дар оғози фаолият худ ҳастанд ва ба аксари онҳо ба таврӣ расми фаоляти худро ба қайд грифтаанд. Дар аввалин қадамҳо бсиёр зарур аст, ки ин гуна шахсон аз хизматрасонӣ роҳбаладӣ мо истифода кунанд барои ин, ки саволҳои гуногуни ба монанди чигуна бо мизоҷон ва шарикон музокира кардан лозим аст? Чигуна мизоҷон нав ёфтан лозим аст? Читавр шартномаҳо тартиб додан лозим аст? Маркетинг чист ва монанди инҳо. Ва аз ин сабаб мо груҳи мутахсисонро дорем, ки ба ин иширокчиён ёри мерасонанд, ки фаоляти соҳибкорӣ худро ба шакли дуруст дар авалин қадмҳо ба роҳ монанд.
Ҷаноби Ҷумъабой, ба назари шумо чаро ҳар як стартап бояд аз марҳилаи мураббигӣ гузарад?
- Ҳар як стартапҳо бо мушклот ва савлоҳои дар оғозӣ фаоляти соҳибкорӣ худ рубару мешаванд ва онҳо ба мурабиги ва роҳбаладӣ ниёзи мубрам доранд. Читавре, ки роҳбари мо қайд карданд мо як груҳи мутахасисони варзидаро дорем, ки метавонанд ба ин ҷавонон барои ҳалли мушкилоташон машварт диҳанд.
Кӣ дар коучинг метавонад иштирок карда?
- Читавре, ки шумо медонед баъд аз барномаҳои давраӣ рушуд мо 50 стартап (фаоляти соҳибкорӣ) нав дарёфт намудем ва онҳо ба таврӣ расмӣ фаолятӣ худро ба қайд грфитанд. Тақрибан 40% онҳо тавасути бонувон идора мегарданд. Ин бизнес идеяҳо (ғояҳо) аз самтҳои гуногун буда ва баъзе аз онҳо навоварона ҳастанд. Читавре, ки шумо медонед ин лоҳа буткампҳо ва барномаҳои давраи рушуд ташкил карда буд ва натиҷаи он ба қайд грифтани 50 соҳибкор буда ва ин шахсон метавонанд дар барномаи мурабиги ва роҳбаладӣ иштирок намоянд.
Қадамҳои минбаъда дар лоиҳа кадомҳоянд?
- Мо мехоҳем ҳамин равандӣ муваффақит омези худро дар Тоҷикистон идома деҳем. Аммо дар идома мо мехоҳем, ки ба самтӣ идеяҳои наворарона дар самтӣ техноляги нав, бо (scalable business model) модели бизнеси миқёспазир равем ва ин барнома барои 2 соли оянда аст, ки тамаркази худро дар моделҳои бизнеси бар меҳварӣ технология гузорем. Аз ин ру мо ба фикри пайдо кардани шариконӣ рушди нав ба хусус дар шаҳри Душанбе ва Хуҷанд ҳастем. Як мавзуъи дигар ин аст, ки мо мехоҳем лоиҳаи худро ба дигар ноҳяҳои куҳистони низ барем ва ба соҳибкоронӣ хуруди маҳалли хусусан дар самтӣ коркарди хурокворй кумаки худро расонем ва мо мехоҳем баъзе аз таҷҳизотро ба онҳо дастрас намоем. Ман умедворам мо дар баҳори 2022 метавнем ин фаолятҳоро оғоз намоем ва то миёнаҳои соли 2024 идома диҳем.
Ташаккури зиёд ба мусоҳибони мо барои посухҳо ва вақташон.